1924 anayasası ne demek?
1924 Anayasası Hakkında Bilgi
1924 Anayasası, Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci anayasasıdır ve Teşkilat-ı Esasiye Kanunu olarak da bilinir. 20 Nisan 1924 tarihinde kabul edilmiştir ve 1961 Anayasası'na kadar yürürlükte kalmıştır.
Temel Özellikleri:
- Egemenlik: Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir ilkesi benimsenmiştir. Bu ilke, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) en yüksek otorite olduğunu vurgular.
- Devletin Şekli: Devletin şekli Cumhuriyet olarak belirlenmiştir.
- Devletin Dini: "Türkiye Devleti'nin dini İslam'dır" ibaresi anayasada yer almıştır (1928'de bu madde kaldırılmıştır).
- Yasama Yetkisi: Yasama yetkisi TBMM'ye aittir. TBMM, kanunları yapar, değiştirir ve kaldırır.
- Yürütme Yetkisi: Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından kullanılır. Cumhurbaşkanı, TBMM tarafından seçilir.
- Yargı Yetkisi: Yargı yetkisi bağımsız mahkemelere aittir.
- Seçimler: Seçimler dört yılda bir yapılır.
- Hak ve Özgürlükler: Temel hak ve özgürlüklere anayasada yer verilmiştir, ancak bu haklar kapsamlı bir şekilde düzenlenmemiştir.
- Değişiklikler: 1928 yılında yapılan değişiklik ile "Devletin dini İslam'dır" ibaresi anayasadan çıkarılmış ve milletvekillerinin yemin şekli değiştirilmiştir. 1937'de yapılan değişikliklerle Atatürk ilkeleri anayasaya dahil edilmiştir.
Önemi:
1924 Anayasası, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş ilkelerini ve temel kurumlarını belirlemesi açısından önemlidir. Güçler birliği ilkesini benimsemiş ve TBMM'nin üstünlüğünü vurgulamıştır.